ZASADY NADZORU RYNKU WYROBÓW BUDOWLANYCH
Organami właściwymi w sprawach wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu, w
zakresie uregulowanym w ustawie o wyrobach budowlanych (art. 11 ustawy z dnia 16 kwietnia
2004 r. - Dz. U. Nr 92, poz. 881 z późn. zm.) oraz organami wyspecjalizowanymi w rozumieniu
ustawy o systemie oceny zgodności (art. 38 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r.o
systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2010 r. Nr 138, poz. 935), są organy nadzoru
budowlanego:
System kontroli wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu, tworzą:
16 wojewódzkich inspektorów nadzoru budowlanego;
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego;
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - jako organ
monitorujący funkcjonowanie systemu kontroli.
Do podstawowych obowiązków właściwych organów (nadzoru budowlanego) należy kontrola
wprowadzonych do obrotu wyrobów budowlanych, prowadzenie postępowań administracyjnych
w tym zakresie oraz wykonywanie zadań, o których mowa w art. 39 ust. 3 pkt 1- 4 ustawy o
systemie oceny zgodności (art. 12 ustawy o wyrobach budowlanych).
Zadania nadzoru budowlanego
Do obowiązków wojewódzkich inspektorów nadzoru budowlanego (art. 13 ust. 1- 4
ustawy o wyrobach budowlanych) należą:
prowadzenie kontroli planowych i doraźnych;
prowadzenie postępowań administracyjnych w I instancji;
udział w kontrolach prowadzonych przez Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego
- na jego wezwanie;
zlecanie badań pobranych w toku kontroli wyrów budowlanych;
przekazywanie Głównemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego informacji o
przeprowadzonych kontrolach wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu oraz
wydanych postanowieniach
i decyzjach, a także o wydanych opiniach (dla organów celnych);
wydawanie dla organów celnych opinii o wyrobach budowlanych;
sporządzanie wojewódzkiego rocznego planu kontroli i przedkładanie go do
zatwierdzenia Głównemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego, do 15 listopada roku
poprzedzającego rok objęty planem;
wprowadzanie do wojewódzkiego rocznego planu, zadań wskazanych przez Głównego
Inspektora Nadzoru Budowlanego;
sporządzanie sprawozdania z wykonania wojewódzkiego rocznego planu kontroli,
uwzględniającego kontrole doraźne i informacje sprawozdawcze przekazane
Prezesowi UOKiK, które przekazuje Głównemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego,
do końca marca roku następnego.
Ponadto, wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego może wezwać powiatowego inspektora
nadzoru budowlanego do przeprowadzenia kontroli wskazanej budowy lub robót budowlanego
w zakresie stosowania określonych wyrobów budowlanych (art. 13 ust. 5 ustawy).
Do obowiązków Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego (art. 14 ust. 1 ustawy),
należy:
prowadzenie Krajowego Wykazu Zakwestionowanych Wyrobów Budowlanych;
zatwierdzanie wojewódzkich rocznych planów kontroli;
współpraca z Prezesem UOKiK (przedstawianie Prezesowi UOKiK do zaopiniowania
okresowych planów kontroli wprowadzonych do obrotu wyrobów budowlanych, o
których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy oraz sporządzanie i przekazywanie
rocznych sprawozdań z przeprowadzonych kontroli wprowadzonych do obrotu ww.
wyrobów budowlanych);
gromadzenie informacji dotyczących przeprowadzonych kontroli wyrobów
budowlanych wprowadzonych do obrotu oraz o wydanych postanowieniach,
decyzjach i opiniach;
kontrola działania wojewódzkich organów nadzoru budowlanego.
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego (art.14 ust. 2ustawy o wyrobach budowlanych),
może:
sporządzać roczne plany kontroli;
prowadzić kontrole planowe i doraźne;
zlecać badania pobranych, w toku kontroli, próbek wyrobów budowlanych.
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego (art. 14 ust. 3ustawy o wyrobach budowlanych),
może wezwać wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego do:
udziału w prowadzonej kontroli planowej i doraźnej;
przeprowadzenia doraźnej kontroli w określonym zakresie;
wprowadzenia do wojewódzkiego rocznego planu kontroli określonych zadań.
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego jest organem wyższego stopnia w rozumieniu
przepisów Kpa w stosunku do wojewódzkich inspektorów nadzoru budowlanego (jest organem
odwoławczym w sprawach indywidualnych z ww. zakresu, rozstrzyganych w drodze decyzji
administracyjnych).
System kontroli wyrobów, tworzony przez organy wyspecjalizowane
Do zadań Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, jako organu
monitorującego funkcjonowanie systemu kontroli wyrobów podlegających dyrektywom nowego
podejścia (w tym dyrektywie 89/106/EWG dotyczącej wyrobów budowlanych), co w odniesieniu
do wyrobów budowlanych dotyczy wyłącznie wyrobów wprowadzanych do obrotu w systemie
europejskim z znakowaniem CE, należy (art. 39 ust. 2 pkt 1-3 ustawy o systemie oceny
zgodności ):
współpraca z organami wyspecjalizowanymi;
przekazywanie organom wyspecjalizowanym informacji wskazujących, że wyrób
wprowadzony do obrotu lub oddany do użytku nie spełnia zasadniczych lub innych
wymagań;
prowadzenie rejestru wyrobów niezgodnych z zasadniczymi lub innymi wymaganiami
oraz gromadzenie informacji dotyczących kontroli wyrobów wprowadzonych do obrotu
lub oddanych do użytku.
Organy nadzory budowlanego, w zakresie wyrobów budowlanych oznakowanych CE,
wykonują zadania organów wyspecjalizowanych, określone art. 39 ust. 3 pkt 1-4 ustawy o
systemie oceny zgodności, w tym:
informowanie Prezesa UOKiK o wynikach przeprowadzonych kontroli w zakresie
spełniania przez wyroby zasadniczych lub innych wymagań;
przekazywanie Prezesowi UOKiK informacji o wszczęciu i zakończeniu tych
postępowań;
niezwłoczne przekazywanie Prezesowi UOKiK kopii wydanych decyzji;
współpraca z Prezesem UOKiK.
Jednocześnie, rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca
2008 r. ustanawiające wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do
warunków wprowadzania produktów do obrotu i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 339/93,
które weszło w życie dniem 1 stycznia 2010 r., ustanowiło wspólnotowe ramy dla nadzoru rynku
i kontroli wyrobów budowlanych z obszaru zharmonizowanego przywożonych do Wspólnoty, jak
również nałożyło określone obowiązki na organy nadzoru rynku.
Opracowano
w Departamencie Wyrobów Budowlanych GUNB
